Meten
Op Tweede Kerstdag raakten we aan de praat over KPI´s. Er was iemand in de familie met een nieuwe baan, een uitdagende klus. Toen hij uitlegde wat de bedoeling is van die klus, vielen de letters K-P-I.
Ik had ze wel eens gehoord, maar nu werd het mij weer duidelijk. Die letters staan voor: Key Performance Indicator. In het Nederlands is geprobeerd een vertaling te maken met behoud van dezelfde drie beginletters: Kritieke Prestatie Indicator. Blijkbaar is dit de manier waarop tegenwoordig wordt gekeken naar werk in bedrijven en andere organisaties. Het is een middel om prestaties te meten ten opzichte van een bepaald doel. Als je bijvoorbeeld aan het begin van het jaar een doel stelt voor de omzet van je afdeling, of voor het aantal klantcontacten, dan kun je daar in de loop van het jaar op sturen. Aan het eind van het jaar kun je beoordelen of het is gelukt, met als resultaat een bonus, of ontslag, afhankelijk van hoe heeft uitgepakt.
Dit gesprekje bracht mij bij de vraag: wat zijn mijn KPI’s voor het komende jaar? Wat zou het voor mij persoonlijk kunnen zijn en wat voor mijn werk? Een prestatie-indicator, dat gaat verder dan een goed voornemen. Van goede voornemens is bekend dat ze niet zo lang meegaan. Op goede voornemens wil je niet worden afgerekend. Durf ik mezelf doelen te stellen waar ik me aan ga houden, waar ik mezelf op ga afrekenen?
Het lijkt me ook een interessante vraag voor een vrijzinnige vereniging. Als we indicatoren moeten bedenken, welke zijn dat dan?
Het is handig als het doelen zijn waar je cijfers aan kunt koppelen, waarmee je kunt meten en rekenen. Ik denk bijvoorbeeld aan: aantal leden, aantal bezoekers, collecte-opbrengst, dat soort zaken. Dat is de zakelijke kant van de vereniging, die uiteraard niet onbelangrijk is. Je zou het ook kunnen zoeken in doelen met iets meer inhoud. Je kunt bijvoorbeeld gaan turven hoeveel of hoe weinig er uit de bijbel wordt gelezen, of hoeveel verschillende filosofen in zondagse vieringen worden opgevoerd. Maar wat weet je dan, als je dit hebt gemeten?
Ik zoek het liever in KPI’s die zich waarschijnlijk moeilijk laten meten. Ik geloof in indicatoren die ongrijpbaar zijn en in prestaties die niet in getallen zijn te vatten. Hoe meet je de mate van ontroering? Hoe kun je in cijfers uitdrukken wat een persoonlijke ontmoeting voor je heeft betekend? Wat is een goede maat voor troost? Is er een schaal voor bezinning en verdieping, voor geloof, hoop en liefde?
Mijn wens voor onze vereniging is dat we in 2023 goed scoren op punten die we slecht kunnen meten. Ook voor u allen persoonlijk wens ik dat het een goed jaar mag worden. Het is natuurlijk mogelijk dat het niet zo goed gaat met de cijfers die we kunnen meten, van de financiële getallen tot aan bloedwaarden en andere medische parameters. 2023 kan een moeilijk en zorgelijk jaar worden wat dat betreft. Ik hoop dat het lukt om indicatoren te vinden van een andere aard, zodat we aan het eind van 2023 kunnen zeggen, hoe dan ook: het was een goed jaar.
Jasper van der Horst